ปฏิเสธไม่ได้ว่าการมีอายุยืนยาวเป็นสิ่งที่ใครหลายคนปรารถนา แต่ในอีกมุมหนึ่งการมีอายุยาวก็จะมาพร้อมกับค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะค่ารักษาพยาบาล ที่อยู่อาศัย ฯลฯ ซึ่งหลายคนอาจไม่ได้ทันคิดว่าเมื่อเข้าสู่วัยเกษียณ และมีอายุ 60-90 ปี ของชีวิตอาจมีค่าใช้จ่ายสูงขึ้นกว่าตอนเป็นวัยทำงานเสียอีก แนวคิด Longevity 0 บาท จะเป็นการลงทุนในปัจจุบัน เพื่อลดรายจ่ายและภาระพึ่งพิงในอนาคต หรือการวางแผนวันนี้ให้ชีวิตยืนยาวได้อย่างมั่นใจในวัยเกษียณ โดยไม่ต้องเพิ่มภาระค่าใช้จ่าย และไม่เป็นภาระใครในอนาคต
เปิดนิยาม Longevity 0 บาท คืออะไร? และทำไมต้องวางแผนตั้งแต่วันนี้
กลยุทธ์ที่รวมแผนการเงิน สุขภาพ และความมั่นคงเข้าไว้ด้วยกัน โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ชีวิตยืนยาวได้อย่างมั่นใจ โดยไม่มี “ค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม” หรือภาระพึ่งพิงใครในเมื่ออายุมากขึ้น โดยแนวคิดนี้กลายเป็นเรื่องใหญ่ในยุคปัจจุบัน เนื่องจากความก้าวหน้าทางการแพทย์ทำให้ผู้คนมีโอกาสใช้ชีวิตยืนยาวขึ้นกว่าเดิมมาก ซึ่งการอายุยืนได้กลายเป็นความท้าทายทางการเงินครั้งใหญ่ เพราะมันหมายถึงการต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายที่ยาวนานขึ้นและซับซ้อนขึ้น
- ข้อมูลทั่วไป และการวิเคราะห์การเงินหลังเกษียณ ระบุว่า ค่าใช้จ่ายประจำหลังเกษียณมักจะอยู่ที่ประมาณ 70-80% ของค่าใช้จ่ายก่อนเกษียณ (ยังไม่รวมเงินเฟ้อและค่ารักษาพยาบาลที่อาจเพิ่มตามวัย)
- จากรายงานของ KPMG ระบุว่า อัตราสัดส่วนของผู้สูงอายุในไทยที่เพิ่มขึ้น และค่าใช้จ่ายด้านสาธารณสุขที่มีแนวโน้มสูงขึ้น ทำให้เรื่องนี้กลายเป็น “ความเสี่ยง” ทางการเงินของประเทศและของบุคคลเอง
ดังนั้น การวางแผน Longevity จึงไม่ใช่แค่การเก็บเงิน แต่คือการสร้างเกราะป้องกันทางการเงินและสุขภาพตั้งแต่วันนี้ เพื่อเปลี่ยนความเสี่ยงเหล่านี้ให้กลายเป็นความมั่นคงในระยะยาว ดังนั้น การเริ่มต้นวางแผนตั้งแต่เนิ่นๆ จึงเป็นทางเดียวที่จะรับประกันชีวิตยืนยาวที่ปราศจากภาระได้
ปรับ 4 พฤติกรรมการเงิน สู่เป้าหมาย Longevity 0 บาท ก่อนถึงเวลาเกษียณอายุ
เพื่อให้แนวคิด Longevity กลายเป็นความจริง สิ่งสำคัญคือการเริ่มต้นที่ “การทบทวนพฤติกรรมการเงิน” ตั้งแต่วันนี้ ในช่วงเวลาที่คุณยังมีศักยภาพในการปรับเปลี่ยนและสร้างความมั่นคง ลองเช็ก 4 พฤติกรรมเสี่ยงที่อาจทำไปโดยไม่รู้ตัว ซึ่งมีโอกาสทำให้ค่าใช้จ่ายในวัยเกษียณเพิ่มสูงขึ้นมาก
ความประมาทด้านค่าใช้จ่ายเรื่องสุขภาพ
- ปัญหา : การรอให้มีอาการเจ็บป่วยก่อนแล้วค่อยรักษา อาจนำมาซึ่งค่ารักษาพยาบาลก้อนใหญ่แบบที่คาดไม่ถึง เงินเก็บที่สะสมมาอาจต้องหายไปอย่างรวดเร็วเมื่อต้องเผชิญกับโรคร้ายแรง
- การเตรียมตัว : การลงทุนที่คุ้มค่าคือการดูแลตัวเองอย่างสม่ำเสมอ ทั้งการตรวจสุขภาพประจำปี และที่สำคัญที่สุดคือการโอนความเสี่ยงทางการเงินด้วยการทำประกันสุขภาพที่ครอบคลุมการรักษาระยะยาว (LTC) ตั้งแต่ตอนที่อายุยังน้อยและเบี้ยประกันยังไม่สูง
การแบกภาระหนี้สินข้ามวัยเกษียณ
- ปัญหา : ภาระการผ่อนบ้านที่ลากยาวไปถึงวัย 60 ปีขึ้นไป ทำให้รายได้หลังเกษียณถูกใช้ไปกับการจ่ายหนี้แทนที่จะเป็นค่าใช้จ่ายเพื่อคุณภาพชีวิต นอกจากนี้ บ้านที่เก่าลงก็อาจต้องการค่าซ่อมแซมครั้งใหญ่เช่นเดียวกัน
- การเตรียมตัว : ควรตั้งเป้าหมายที่ชัดเจนในการปลอดภาระสินเชื่อบ้านก่อนอายุ 55-60 ปี และปรับสภาพบ้านให้เหมาะกับผู้สูงอายุ เพื่อลดความเสี่ยงด้านอุบัติเหตุและค่าใช้จ่ายในการซ่อมแซมในอนาคต
การใช้จ่ายเพื่อ “เยียวยาจิตใจ” ที่ไม่มีขอบเขต
- ปัญหา : การใช้จ่ายเพื่อชดเชยความเหนื่อยล้าในวัยทำงาน เช่น การเดินทางไปเที่ยวต่างประเทศ หรือการช้อปปิ้ง โดยไม่ได้กำหนดเพดานงบประมาณที่ชัดเจน หากเงินที่ใช้มาจากเงินออมก้อนหลัก จะทำให้เงินทุนลดลงเร็วกว่าแผนที่วางไว้มาก
- การเตรียมตัว : ควรจัดสรรงบประมาณแยกต่างหากอย่างชัดเจน โดยใช้เงินส่วนนี้จากกระแสรายได้หลังเกษียณเท่านั้น เพื่อให้การใช้ชีวิตที่ดีเป็นไปได้ โดยไม่กระทบต่อความมั่นคงในอนาคต
การให้ความช่วยเหลือญาติพี่น้องจนเกินกำลัง
- ปัญหา : การส่งเงินช่วยเหลือลูกหลานอย่างต่อเนื่อง จนทำให้เงินเก็บของตนเองลดลง หรือต้องดึงเงินออมออกมาใช้ “ชั่วคราว” ซึ่งมักจะไม่ได้รับการเติมคืน สิ่งนี้ทำให้ผู้สูงอายุเองกลับกลายเป็นกลุ่มเสี่ยงที่ต้องการความช่วยเหลือในที่สุด
- การเตรียมตัว : จำเป็นต้องกำหนดขอบเขตและเพดานความช่วยเหลือ ที่ทุกฝ่ายรู้สึกสบายใจ และทำข้อตกลงทางการเงินบนพื้นฐานของความเหมาะสม (ไม่ใช่ความเกรงใจ) เพื่อรักษาสิทธิ์และเงินทุนสำหรับตนเอง
Checklist ของ Longevity 0 บาท กับคำถาม 8 ข้อ
เพื่อให้แนวคิด Longevity 0 บาทนี้เป็นจริงได้ คุณต้องซื่อสัตย์กับตัวเองและตอบคำถาม 8 ข้อนี้อย่างจริงจัง เพื่อประเมินความพร้อมในปัจจุบันและวางแผนการเริ่มลงทุนในสุขภาพและการเงินตั้งแต่ตอนนี้
- ถ้าฉันหยุดทำงานวันนี้ รายได้ยังเข้าหรือไม่
- ฉันดูแลสุขภาพแบบตั้งใจไหม เช่น ออกกำลังกาย ตรวจสุขภาพ
- ฉันมีระบบรองรับความเสี่ยง เช่น ประกันสุขภาพ ประกันชีวิต สวัสดิการต่างๆ แล้วหรือยัง
- ฉันรู้ไหมว่า 12 เดือนหลังเกษียณต้องใช้เงินเท่าไหร่
- ฉันมีที่อยู่อาศัยที่ปลอดภาระหนี้ และออกแบบเพื่อผู้สูงอายุหรือยัง
- ฉันกำลังช่วยเหลือใครจนตัวเองอาจเหนื่อยเกินไปไหม
- ฉันมีงบสำหรับสิ่งที่อยากทำหลังเกษียณ หรือยัง
- ฉันมีแผนจะเริ่มวันนี้เพื่อไม่ให้อนาคตจ่ายเพิ่มหรือยัง
หากคำตอบส่วนใหญ่ของคุณคือ ‘ยังไม่พร้อม’ หรือ ‘ไม่แน่ใจ’ แสดงว่าคุณมีช่องโหว่ด้าน Longevity Finance ที่ต้องเร่งแก้ไข การใช้ Checklist นี้เป็นจุดเริ่มต้นจะช่วยให้คุณสามารถกำหนดแผนปฏิบัติการส่วนตัว และเลือกใช้เครื่องมือที่จำเป็นในหัวข้อถัดไปได้อย่างตรงจุด
3 กลยุทธ์การเงินวันนี้ ที่จะช่วยเพิ่มความมั่นคงในวัยเกษียณ
Longevity ไม่ได้หมายถึงการใช้ชีวิตแบบ “ไม่ใช้เงินเลย” แต่คือการตัดสินใจลงทุนที่ถูกต้องในปัจจุบัน เพื่อลดค่าใช้จ่ายระเบิดเวลาที่จะเกิดขึ้นในอนาคต และที่สำคัญที่สุดคือ ยิ่งเริ่มเร็ว ต้นทุนยิ่งต่ำ ผลลัพธ์ยิ่งสูงตามไปด้วย หากคุณมีแผนที่จะใช้ชีวิตอย่างยืนยาว โดยไม่ต้องควักเงินเพิ่มในวัยเกษียณ และไม่เป็นภาระใครในอนาคต
- ลงทุนในสุขภาพอย่างจริงจัง : สุขภาพที่ดีคือสินทรัพย์ที่ให้ผลตอบแทนเป็นความประหยัด เพราะช่วยลดโอกาสในการเจ็บป่วยหนัก ซึ่งเป็นต้นทุนทางการเงินที่สูงที่สุดในวัยชรา การดูแลเชิงป้องกันจึงเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าที่สุด
- เร่งปิดจุดเสี่ยงใหญ่ของที่อยู่อาศัย : การมีบ้านที่ปลอดภาระหนี้คืออิสรภาพทางการเงินที่แท้จริงหลังเกษียณ และการปรับสภาพแวดล้อมให้เหมาะกับวัยจะช่วยลดความเสี่ยงอุบัติเหตุที่ไม่คาดฝัน ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดค่าใช้จ่ายฉุกเฉิน
- สร้างโล่ป้องกันให้แข็งแรง : ใช้เครื่องมือกระจายความเสี่ยงค่าใช้จ่ายก้อนใหญ่ ด้วยแผนประกันที่เหมาะกับไลฟ์สไตล์และอายุของคุณ เพราะ ค่ารักษาพยาบาล มีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อยๆ การทำประกันสุขภาพ และการดูแลระยะยาว จึงเป็นการโอนย้ายความเสี่ยงจากบัญชีเงินเก็บของคุณไปสู่บริษัทประกัน เพื่อให้มั่นใจว่าเงินทุนที่คุณสะสมมาจะยังคงอยู่ครบถ้วน
เครื่องมือที่เป็นเกราะป้องกันสำหรับ Longevity 0 บาท
เพราะค่าใช้จ่ายสุขภาพ “ไม่ได้ถามอายุ” และ “ไม่ได้รอให้คุณพร้อม” แต่การป้องกันเริ่มได้ทันที และเริ่มวันนี้ถูกกว่าเริ่มตอนสายเสมอ เพื่อเปลี่ยนค่ารักษาพยาบาลหลักแสนหลัก ให้กลายเป็น 0 บาทในกระเป๋า กลยุทธ์นี้ช่วยได้มากที่สุด
ประกันสุขภาพเหมาจ่าย IPD (In-Patient Department)
ประกันประเภทนี้ทำหน้าที่เป็นเหมือนกำแพงป้องกันค่ารักษาพยาบาลก้อนใหญ่ในโรงพยาบาล โดยเฉพาะเมื่อต้องแอดมิท (IPD) ซึ่งค่าห้อง ค่าแพทย์ และค่ายาอาจเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วในแต่ละปี การจ่ายเบี้ยประกันแบบรายปีจึงเป็นการเปลี่ยนค่าใช้จ่ายที่ไม่แน่นอนให้เป็นค่าใช้จ่ายที่วางแผนได้ เหมาะสำหรับบุคคลวัยทำงานที่ต้องการล็อกความเสี่ยงด้านสุขภาพในระยะยาว
- เมืองไทยประกันชีวิต Health Hero / Health Fit เน้นความคุ้มครองแบบเหมาจ่ายวงเงินสูง ครอบคลุมค่ารักษาพยาบาลกรณีผู้ป่วยใน (IPD) เหมาะกับคนที่ต้องการวงเงินเผื่อเคสหนักๆ และอยากให้ประกันเป็นด่านหน้ารับค่าใช้จ่ายก้อนใหญ่แทนเงินเก็บ
- SCB Protect Elite Health เป็นแผนประกันสุขภาพเหมาจ่ายวงเงินสูง ที่รวมค่าห้อง ค่ารักษา และค่าหมอไว้ในแผนเดียว และสามารถเลือกระดับความคุ้มครองได้ตามงบประมาณ เหมาะกับคนวัยทำงานที่ต้องการล็อกความเสี่ยงค่ารักษาพยาบาลขนาดใหญ่ในระยะยาว โดยให้ประกันเป็นด่านหน้าจ่ายแทนเงินเก็บ
ประกันโรคร้ายแรง (Critical Illness / CI)
ประกัน CI ช่วยป้องกันเงินเก็บทั้งก้อนของคุณจากการถูกกระทบกระเทือนเมื่อต้องเผชิญกับโรคร้ายแรง โดยบริษัทจะจ่ายเงินก้อน (Lump Sum) ทันทีที่ได้รับการวินิจฉัยตามเงื่อนไขกรมธรรม์ เงินก้อนนี้มีความยืดหยุ่นสูง สามารถนำไปใช้รักษาทางเลือก พักฟื้น หรือใช้หนี้สิน เพื่อให้ครอบครัวยังคงดำเนินชีวิตต่อไปได้โดยไม่ต้องมีภาระเพิ่ม
- เมืองไทยประกันชีวิต CI 50 Plus / CI Duo Care เน้นความคุ้มครองโรคร้ายแรงหลายกลุ่มโรค และมีแบบที่จ่ายเงินก้อนเมื่อพบโรค พร้อมบางแผนอาจคุ้มครองต่อเนื่องหากเกิดโรคในกลุ่มอื่นอีก เหมาะสำหรับคนที่อยากกันความเสี่ยงโรคร้ายแรงให้ตัวเองและครอบครัว
- Allianz Ayudhya Multi Care จุดเด่นคือแนวคิด “คุ้มครองโรคร้ายแรงหลายระยะ” และบางแผนสามารถเคลมโรคร้ายแรงได้มากกว่าหนึ่งครั้งตามเงื่อนไข ช่วยลดโอกาสที่โรคร้ายแรงจะกลายเป็นจุดที่ทำลายเงินเก็บทั้งชีวิต
ประกันสำหรับภาวะต้องพึ่งพิง (Long-Term Care / LTC)
นี่คือเครื่องมือสำคัญที่สุดสำหรับ Longevity เพราะค่าใช้จ่ายในการดูแลระยะยาว (เช่น การจ้างพยาบาลดูแลที่บ้าน หรือค่าสถานดูแลผู้สูงอายุ) คือ “ระเบิดเวลาทางการเงิน” ที่มักถูกมองข้าม ประกันประเภทนี้จะเข้ามาช่วยจ่ายค่าใช้จ่ายเมื่อคุณไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ในชีวิตประจำวัน เพื่อให้มั่นใจว่าบุตรหลานจะไม่ต้องรับภาระค่าใช้จ่ายก้อนนี้
- ไทยประกันชีวิต LTC Care ให้เงินชดเชยรายเดือนในช่วงที่ผู้เอาประกันอยู่ในภาวะพึ่งพิง
- เมืองไทยประกันชีวิต LTC Care คือประกันที่ให้เงินชดเชยรายเดือนเมื่อผู้เอาประกันอยู่ในภาวะต้องพึ่งพิง สามารถใช้จ่ายค่าพยาบาลที่บ้านหรือศูนย์ดูแลผู้สูงอายุได้โดยไม่ต้องให้ครอบครัวรับภาระค่าใช้จ่ายทั้งหมด ช่วยลดผลกระทบด้านการเงินระยะยาวและรักษาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุไว้ได้ดีที่สุด
สัญญาเพิ่มเติมสุขภาพแบบลดหย่อนภาษี
ได้ผลประโยชน์ถึงสองต่อ (Double Benefit) คือ การได้รับความคุ้มครองสุขภาพ (ทั้ง IPD และ OPD)พร้อม กับการนำเบี้ยประกันไปลดหย่อนภาษี ได้ตามเกณฑ์ที่กรมสรรพากรกำหนด ทำให้เงินที่ต้องจ่ายเป็นเบี้ยประกันถูกนำไปใช้อย่างคุ้มค่าที่สุด โดยเฉพาะสำหรับกลุ่มคนที่จ่ายภาษีในอัตราสูง
- AIA Health Happy ความคุ้มครอง IPD และ OPD และใช้สิทธิลดหย่อนภาษีได้ตามเกณฑ์
- FWD Easy E-Health ประกันสุขภาพเหมาจ่าย ใช้สิทธิลดหย่อนภาษีได้ตามเกณฑ์
วางแผน Longevity 0 บาท จะได้ไม่ต้องจ่ายแพงในวันที่อายุเพิ่ม
นี่เป็นแนวคิดการวางแผนสุขภาพและการเงินตั้งแต่ตอนที่ยังมีรายได้และศักยภาพ เพื่อให้เมื่อเข้าสู่วัยเกษียณแล้วสามารถใช้ชีวิตได้อย่างมั่นคง โดยไม่ต้องกังวลเรื่องค่ารักษาพยาบาล ค่าใช้จ่ายฉุกเฉิน หรือภาระพึ่งพิงคนรอบข้าง หลักสำคัญคือการเริ่มเตรียมตัวตั้งแต่วันนี้เพื่อลดความเสี่ยงระยะยาว และรักษาเงินเก็บให้ยังอยู่ครบแม้มีอายุยืนยาวขึ้น
ขอบคุณข้อมูลจาก : Krungsri, สำนักงานสถิติแห่งชาติ, ศูนย์วิจิยกสิกรไทย, กรมกิจการผู้สูงอายุ, Thailand Development Research Institute
